Ðệm Ðiệu SLOWBài viết này viết về một lối đệm tổng quát rất thông dụng với các bài nhạc Việt, nhất là để đệm những bài nhạc Trịnh Công Sơn, có tiết điệu Slow du dương. Ðây là những bài nhạc thuộc nhịp có 2 hay 4 phách và chúng ta sẽ áp dụng lối đệm “nhân 3” nghĩa là sẽ đánh 3 “khảy” cho mỗi phách. Chúng ta lấy ví dụ là bài Mưa Hồng, hợp âm của bài hát như sau:C Am F G7 G7 F G7 C G7 G7C Am F G7 C G7 C G7 C CC Am F G7 Em Am FDm Dm G7 C CC Am F G7 G7 F G7 Am Dm G7C Am F G7 C G7 C G7 C CCách đệm chính cho tay mặt:Bài này có thể đệm toàn bài theo cách căn bản “nhân 3” như sau:1 (dùng các ngón p – i - m – a - m - i )Hợp âm Do trưởng ©Đếm 1 2 3 4 5 6
Mã:
E------------------------0------------------B-----------------1--------- --1------------G-----------0-----------------------0------D------------- ------------------------------A-----3-------------------------------------E-------------------------------------------
Nói chung thì với mỗi hợp âm, ta sẽ dùng ngón cái để đàn nốt bass mang tên chủ âm, rồi sau đó dùng 3 ngón i,m,a để đàn 3 dây trên. Ðể dạo đàn thì có thể đệm tay mặt theo cách trên và đàn vài hợp âm căn bản như :1) C G7 C hoặc 2) C Am F G7 hoặc dùng câu kết 3) C Am F G7 C G7 C G7 CSau đó tiếp theo phần chính của bài nhạc :Trời ươm NẮNG © cho mây HỒNG (Am)Mây qua MAU (F) em nghiêng SẦU (G7)Còn mưa XUỐNG (G7) như hôm NÀO (F)Em đến THĂM (G7) mây âm thầm ©Mang gió LÊN (G7) - (G7)Người ngồi ÐÓ © trông mưa NGUỒN (Am)Ôi yêu THƯƠNG (F) nghe đã BUỒN (G7)Ngoài kia LÁ © như vẫn XANH (G7)Ngoài sông VẮNG © nước dâng LÊN (G7)Hồn muôn TRÙNG © – ©ÐIỆP KHÚCNày em đã KHÓC © chiều mưa đỉnh CAO (Am) - (F)Còn gì nữa ÐÂU (G7) sương mù đã LÂU (Em)Em đi VỀ (Am) chiều mưa ướt áo (F)Ðường phượng BAY (Dm) mù không lối VÀO (Dm)Hàng cây LÁ (G7) xanh gần với NHAU © - ©Người ngồi XUỐNG © mây ngang ÐẦU (Am)Mong em QUA (F) bao nhiêu CHIỀU (G7)Vòng tay ÐÃ (G7) xanh xao nhiều (F)Ôi tháng NĂM (G7) gót chân MÒN (Am)Trên phiếm DU ( Dm) - (G7)Người ngồi XUỐNG © xin mưa ÐẦY (Am)Trên hai VAI (F) cơn đau DÀI (G7)Người nằm XUỐNG © nghe tiếng RU (G7)Cuộc đời ÐÓ © có bao LÂU (G7)Mà hững HỜ © - ©Sau khi đã nắm vững cách đệm căn bản trên đây, muốn làm cho phần đệm phong phú hơn thì có mấy cách nhỏ sau đây:1. Thay đổi cách đệm ở đoạn ÐIỆP KHÚCNày em đã KHÓC © chiều mưa đỉnh CAO (Am) - (F)Còn gì nữa ÐÂU (G7) sương mù đ__ LÂU (Em)Em đi VỀ (Am) chiều mưa ướt áo (F)Ðường phượng BAY (Dm) mù không lối VÀO (Dm)Hàng cây LÁ (G7) xanh gần với NHAU © - ©Vẫn dùng cách “nhân 3” để có 6 “khảy” cho mỗi hợp âm, nhưng nay ta sẽ đàn 4 “khảy” đầu và không đàn 2 “khảy” 5 & 6Dùng p - p - i - maĐếm 1 2 3 4 5 6
Mã:
E------------------------0------------------B------------------------1-- ----------------G-----------------0-------------------------D----------- 2-------------------------------A-----3-------------------------------------E-------------------------------------------
(Ghi nhớ: Hễ mỗi lần hát chữ HOA thì phải nhập với phần đệm đầu mỗi hợp âm, dùng ngón cái)Hoặc : Ðánh trải 4 “khảy” bằng ngón cáiĐếm 1 2 3 4 5 6
Mã:
E-----0-----0-----0------0------------------B-----1-----1-----1------1-- ----------------G-----0-----0-----0------0------------------D-----2----- 2-----2------2------------------A-----3-----3-----3------3------------------E---------------------------------------------
2. Chạy BASSMột cách thứ hai thường hay dùng để “thay đổi không khí” là lối “chạy bass”. Nói vắn tắt thì khi đệm, ta có thể thay thế “trải” cuối của một hợp âm bằng một nốt “bắt cầu” đưa đến nốt bass của hợp âm kế tiếp. Nốt bắt cầu này có thể cao hay thấp hơn tùy thuộc vào nốt bass của hợp âm trước.Thí dụ trong bài Mưa Hồng có 3 hợp âm đi liền nhau : C Am F thì trước khi qua Am, ta đàn “khảy” 6 của hợp âm trước là nốt “chạy bass” Si (B). Sau đó trước khi qua hợp âm F , ta “chạy bass” với nốt Sol (G) .Kết quả sẽ như sau:Đếm 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
Mã:
E-----------------0---------------------0-------------------------1-----B-------------1------1--------------1------1-----------------1------1--G---- -----0---------------------2-------------------------2-------------D-------- ----------------------------------------------------------------A-----3----- ------------2---0-------------------------------------------E--------------- --------------------------------3---1--------------------
Tương tự như vậy, nếu hai hợp âm kế nhau là Am C thì nốt “chạy bass” sẽ là Si (B) để khi đàn thì sẽ nghe các nốt bass là A - B - C như từng bước thang lên xuống đều đặn rất êm tai. Sau này khi đàn khá hơn, bạn có thể thử “chạy bass” 2 nốt bằng cách thay thế “khảy” 5 và 6. Thí dụ từ Am qua C , thay 2 “khảy” 5 & 6 của Am bằng hai nốt A, B và khi đàn thì sẽ nghe là A --- A-B-C. Cách đệm SLOW này có thể dùng để đệm những bài SLOW ROCK, tuy nhiên nếu muốn nghe cho đúng “mùi” Slow Rock thì phải đàn một “đơn vị” không phải gồm 6 “khảy” mà là 12 “khảy” như sau:Đếm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
Mã:
E---------0---0---0---0-----------0---0---------------------B---------1- --1---1---1-----------1---1--------------------G---------0---0---0---0------ 0----------------------0-------D--------------------------2----------------1 ---2------------A-----3------------------------------------------------- -3--E------------------------------------------------------------
Trong bài sau, chúng ta sẽ tiếp tục bàn về cách đệm các điệu thông dụng khácBẢN QUYỀN : NHẠC SỸ VÕ TÁ HÂN