ROMANCE-những chặng đường lịch sử

Chắc chúng ta ai cũng đã từng nghe Romance - những khúc nhạc đằm thắm thấm sâu vào lòng người làm rung động hàng triệu con tim. Có nhiều người thường hiểu Romance là tình ca nhưng không hẳn như vậy, tình ca chỉ là một khía cạnh trong nghệ thuật Romance vô cùng phong phú và đa dạng.Romance - đôi khi còn mang tên gọi "Ca khúc nghệ thuật" là một thể loại âm nhạc hòa tấu thính phòng dành cho giọng ca và bè đệm đàn. Thuật ngữ này xuất hiện ở Tây Ban Nha thoạt đầu mang ý nghĩa "Bài hát thế tục" được sáng tác bằng tiếng Tây Ban Nha để phân biệt với các ca khúc Tôn giáo bằng tiếng Latinh. Dần dần, ngôn từ Romance được phổ biến, phát triển rộng rãi ra ngoài biên giới Tây Ban Nha và trở thành tên gọi cho một thể loại thơ ca trữ tình và một thể loại âm nhạc dành cho giọng ca. Trong âm nhạc Pháp thế kỷ 18, Romance đồng nghĩa với "Chanson" - đơn giản là một bài hát không cần bè đệm đàn. Thời gian sau đó, ngôn từ này được hiểu đồng nghĩa với "giai điệu" và chỉ đến đầu thế kỷ 19, Romance mới được khẳng định như thể loại ca khúc nghệ thuật hàn lâm, nhất thiết phải có phần đệm.Tính chất âm nhạc của Romance vô cùng phong phú, xen kẽ cùng với những bản nhạc trữ tình đặc trưng cho thể loại âm nhạc này là những bản nhạc mang tính chất vui nhộn, chất anh hùng ca ... ở Romance, các đường giai điệu thường tinh tế, tỷ mỉ hơn ở các tác phẩm này thường được sáng tác dựa trên thơ ca. Âm nhạc không chỉ biểu hiện tính chất chung của đoạn thơ hay cấu trúc của khổ thơ mà còn phải biểu hiện rõ hình ảnh, đường nét phát triển của nhịp điệu, ngữ điệu. Trong Romance, bè đệm đóng vai trò biểu cảm vô cùng quan trọng như một nhân tố cấu thành bình đẳng trong hòa tấu thính phòng chứ không đơn thuần chỉ là bè phụ họa cho giọng ca. Từ đây đã sinh ra một số thể loại có gốc Romance như ballade, elegie, barcarolla, Romance theo các nhịp của vũ điệu như Menuete ...Romance như thể loại tổng hợp giữa thơ ca và âm nhạc đã trải qua quá trình phát triển đa dạng và phong phú bắt đầu từ nửa sau thế kỷ 18, trong sự nghiệp sáng tạo của các nhạc sĩ trường phái Đức - Agrikola, E.Bach và trường phái Pháp - Méhul, Berton, Dalayrac. Sang thế kỷ 19, trong sáng tạo nghệ thuật của các nhạc sĩ thuộc trường phái âm nhạc lãng mạn, Romance trở thành một trong những thể loại hàng đầu biểu hiện một cách đặc sắc những trào lưu của thời đại - đó là xu thế hướng nội nhằm biểu hiện những chiều sâu tinh tế nhất của tâm hồn con người đồng thời kết hợp và phát huy những tinh hoa quý báu nhất của dân ca. Từ đây, giá trị nghệ thuật của Romance không ngừng được nâng cao đặc biệt trong sự nghiệp sáng tạo của các nhạc sĩ trường phái Đức - áo: Schubert, Schuman Bramhs, Wolf, trường phái Pháp: Berlioz, Gounod, Bizet, Massenet và trường phái Nga: Glinka, Tchaikovsky, Rachmaninov.Cùng với các tác phẩm Romance kinh điển mẫu mực mang nội dung trữ tình, nửa sau thế kỷ 19 đã xuất hiện các bản Romance mang tính chất dân dã dành cho ca hát đại chúng có phong cách gần gũi với ca khúc thường nhật. Hai khía cạnh này của Romance không tách biệt và đôi khi được kết hợp nhuần nhuyễn trong sáng tạo của các nhạc sĩ như Alyabev, Varlamov mà vẫn không mất đi ý nghĩa nghệ thuật cao của loại hình này. Điều đáng chú ý là lịch sử phát triển Romance liên quan mật thiết đến lịch sử phát triển thơ ca. Cụ thể là các bản tình ca bất hủ của Schuman với Heine, Glinka với Puskin và Tchaikovsky với Tolstoi. Trong sự phát triển của nghệ thật Romance thế kỷ 19, các nhạc sĩ đặc biệt chú trọng đến tính chất hát nói. Các bản Romance của Tchaikovsky và Rachmaninov đôi khi gần gũi với thể loại Aria trong Opera với sự phát triển kịch tính giao hưởng mang quy mô lớn. Một hướng đi khác của thể loại này ở chỗ, các nhạc sĩ thường tập hợp các bản Romance thành tổ khúc thanh nhạc lớn, trong đó bao hàm các ý tưởng và chủ đề âm nhạc vô cùng đa dạng thường mang tính chất tương phản rõ rệt - những điều khó có thể đạt được nếu chỉ sáng tác trong phạm vi một bản Romance. Từ đây đã hình thành nên thể loại. Tổ khúc thanh nhạc gắn liền với tên tuổi những nhạc sĩ tiên phong - Beethoven (Đến với người yêu dấu phương xa 1816), Schubert (Cô thợ xay xinh đẹp 1923. con đường mùa đông 1827) và nhiều nhạc sĩ khác.Sang thế kỷ 20, ngay từ những thập kỷ đầu tiên, nghệ thuật Romance đã tạo nên bức tranh phát triển phức tạp. Song song với việc phát huy những truyền thống tốt đẹp của thế kỷ 19, các nhạc sĩ luôn cố gắng tìm tòi những phương thức sáng tạo mới. Mỗi tác phẩm là một cách xử lý riêng biệt không lặp lại trong sự kết hợp giữa âm nhạc và thơ ca. Từ đây hình thành nên loại hình mới của Romance có tên gọi "thơ với âm nhạc" đặc biệt rõ nét trong sáng tạo của Debussy (năm bài thơ của Baudelaire) và prokofiev (Năm bài thơ của Achmatov). Dựa trên thẩm mỹ âm nhạc mới, các nhạc sĩ cố gắng để cho Romance gần gũi đến mức tối đa với ngữ điệu tự nhiên của ngôn ngữ. Chính vì vậy nên họ thường tìm đến các thể thơ tự do, thậm chí cả văn xuôi (những bài ca Bilitis của Debussy, Con vịt xấu xí của Prokofiev). Nhưng có lẽ bước đột phá táo bạo nhất theo phong cách hát nói phải kể đến tổ khúc Pierrot Lunaire Lunaire của Schonberg được sáng tác vào năm 1912. Mặt khác, nghệ thuật Romance thế kỷ 20 đặc biệt đề cao vai trò của bè đệm. Bè piano chưa bao giờ mang tính chất độc lập với hình tượng sắc nét như trong các tác phẩm của Debussy và Rachmaninov, chính vì vậy nên các tác phẩm kiển này còn mang tên gọi Ramance - Prelude. Một khía cạnh quan trọng khác, đó là Romance mang ảnh hưởng của dân ca như trong các tác phẩm của Stavinsky, Ravel và De Falla. Mặc dù nghệ thuật Romance thế kỷ 20 đạt được nhiều nhiều thành tựu mới nhưng cũng không biện hộ được cho một số khía cạnh làm mất đi tính chất đại chúng vốn đặc trưng cho thể loại này. Từ giữa thế kỷ 19, Romance đã được mở rộng thành phần biểu diễn đánh dấu sự ra đời của các tổ khúc Romance cho vài giọng ca hoặc cho một giọng ca với bè đệm gồm nhiều loại nhạc cụ. Điều này làm cho tổ khúc thanh nhạc gần gũi với Kantate và các tác phẩm giao hưởng hợp xướng. Tổ khúc kiểu mới này đã trở thành tinh hoa âm nhạc thế kỷ 20 trong sự nghiệp sáng tạo của Bulez, Britten, Prokofiev, Schostakovich, Sviridov và nhiều nhạc sĩ khác.Trong âm nhạc hàn lâm của nước ta hiện nay, thể loại Romance - ca khúc nghệ thuật ngày càng thu hút sự chú ý của nhiều thế hệ nhạc sĩ. Một số ca khúc nghệ thuật có giá trị đã chiếm các vị trí xứng đáng trong Giải thưởng âm nhạc 1998 vừa qua của Hội Nhạc sĩ VN. Hy vọng trong tương lai không xa, chúng ta sẽ có nhiều ca khúc nghệ thuật hay phản ánh đặc sắc đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc.(Văn hóa Thể thao - 27/7/1999)

 

Đúng! Romance xứng đáng là một tác phẩm bất hủ của nền âm nhạc thế giới. Riêng đối với tôi, tôi đến với cây đàn guitar cũng là nhờ bản nhạc này, từ đó tôi đã say mê và tìm hiểu về cây đàn guitar và cả bản nhạc ấy.Có thể nói rằng chính bản nhạc này đã phần nào thay đổi con người tôi. Từ một cuộc sống hết sức nhạt nhẽo tôi đã cảm thấy mình giàu cảm xúc hơn.

 

Bản Ăng - Xăng - Tơ có phải không bác? Người ta hay nói của Gomez có phải không nhỉ.Bản này chơi đúng đã khó rồi, để đánh được tình cảm còn khó hơn. Em nghe bài này với nhiều thể loại lắm rồi, nhưng nghe mộc đúng theo bản nhạc nguyên mẫu vẫn là hay nhất. Trước anh An có chuyển sang tremolo nhưng nghe đếk khoái lắm.Bài này có lần người ta còn chuyển sang wánh nghe như speed metal nghe phê cực. Bọn Nhựt nó chuyển thì phải.

 

Ơ mà hình như bác hè muộn đang nói về thể loại Romance đúng không. Nghía qua đầu cứ tưởng bác nói về Romance của Gomez. Romance cho guitar em thấy có cả đống bài. Toàn bài khoai khoai là.

 

tại sao bài Romace de Amor lúc thì ghi là Gomez lúc thì lại là của Anon?Romance là 1 thể loại (tất nhiên) nên có nhiều bài lắm( nói cjhung toàn bài hay )bác nào biết có bao nhiêu kiểu, bản nhạc đánh bài Romance de Amor 0?

 

To tranmon : Bản Romance hiện nay được biết đến nhiều nhất có ghi tác giả là Anon, không phải đó là tên tác giả. Anon là viết tắt của anonymous, nghĩa là " khuyết danh " . Người ta không thể xác định được tác giả là ai, vì bản nhạc xuất xứ từ dân gian. Giống như ca dao tục ngữ của chúng ta vậy thôi.

 

Nếu các bạn bàn về bản Romance "xi xi xi xi la son son #fa mi mi...", chứ không phải bàn về thể loại Romance nói chung thì thế này:Bản Romance này là một bản nhạc (hay một làn điệu) dân ca Tây Ba Nha không biết do ai sáng tác và từ bao giờ. Narciso Yepes là người đã có công chuyển soạn và chơi bản nhạc này cho nó trở nên nổi tiếng. Số là ông soạn và chơi bản này cho bộ phim "Les Jeux Interdits" (Trò Cấm - ND) cũng đặc biệt rổi tiếng của một đạo diễn người Pháp. Ông soạn bản này năm nào, tôi không rõ. Nhưng "Les Jeux Interdits" được trình chiếu rộng rãi từ năm 1952. Từ đó trở đi, bản tình ca mà các bạn nhắc đến này đã trở thành một bản tình ca bất hủ cho những người học chơi âm nhạc cổ điển với cây guitar. Tất cả những ai đàng hoàng, khi trình diễn hay thâu âm bản này đều đề đại loại như "Romance (Jeux Interdits)" - nghĩa là bản Tình ca trong phim "Les Jeux Interdits". Đầy đủ hơn nữa thì phải ghi thêm cả dòng tên người soạn giả thiên tài đã quá cố là "Arr. by Narciso Yepes".Sau khi Narciso Yepes đã soạn và trình diễn, thâu âm w.w... và bản nhạc đã nổi tiếng quá mức nổi tiếng rồi, nhiều người cũng chơi biểu diễn thậm chí đề cả "arrangment" là họ nhưng nhiều nhất cũng chỉ thấy thêm đầu hay thêm đuôi, vẽ râu vẽ ria hay thêm intro chứ còn lại về nguyên chất làn điệu chả thấy có khác nốt cóc nào cả. Hơn thế, thường thì họ cứ hay ghi tắt, gọi tắt (theo tôi là không được "rõ ràng" mấy) là "Tình ca vô danh", hay "Tình ca Tây Ba Nha", Romanza (Romance tiếng TBN) w.w... Còn người mà làm ra bộ phim "Les Jeux Interdits" nổi tiếng kể trên (có bản nhạc Romance do N Yepes soạn và chơi kia) là nhà đạo diễn hàng đầu, kỳ cựu người Pháp - René Clément. René Clément còn là đạo diễn của một loạt bộ phim nổi tiếng với nam diễn viên "Alain Delon" đó.Những bản Romance cho đàn Guitar nổi tiếng nhất chắc là bài này, sau có lẽ đến Romance của Nicolo Paganini. Bản của N. Paganini thì vốn dĩ được viết cho Violine và Guitar những phần cho Violine hầu như không "gánh" mấy tiết tấu nên nó thường được chuyển thể thành bản guitar solo. thânVN

 

Em rất ngưỡng mộ những hiểu biết của bác Vannhu. Bác có thể giới thiệu chút ít về bản thân được không ạ ? Hi vọng còn được nghe bác nói chuyện nhiều nhiều về âm nhạc trên Việt guitar. .

 

Ban mến,mình kiếm mãi mà chã thấy gì hay ho để giới thiệu được với bạn cả. Chán thế cơ chứ! Cơ hội có một không hai mà bỏ lỡ hihi ) Thông cảm cho mình nhé! Với cả vì rằng kiếm lâu quá nên đến giờ mới trả lời được thư bạn đó hihi . Thêm cái xin lỗi nữa nhé! Bạn có cái hình ngộ quá! Mình cũng mong rằng chúng ta sẽ gặp lại nhau trong nhiều chủ đề thảo luận khác. Nếu mình biết gì, có thời gian thì mình sẵn sàng viết thôi. Cảm ơn bạn đã đọc đôi điếu quấy quá mình viết ra. Hẹn sớm gặp lại.thânVN

 

Xin cảm ơn, theo em thì bác cũng đã giới thiệu về mình tương đối cụ thể rồi còn gì: " tôi không phải là người thích nói nhiều về bản thân." Hẹn sớm gặp lại bác.

 

romance- trong quá khứ bây giờ và sẽ mãi mãi vẫn sẽ là tác phẩm bất hủ !

 

Chào cả nhà............. <" border="0" alt="6.gif" /> tui la` thành viên mới .mong được các sư huynh sư muội chỉ bảo. Các bạn biết không lần đâu` tiên tui đén vơi guitar cũng chính là nhơ` bạn nhạc nay` đấy. Từ đó tui quyết phải học cho bằng được đấy các bạn ạ.Giờ thì cũng mới tâptanh` võ vẽ một chút thôi chắc là còn phải học hỏi các bạn nhiều điều đấy . Đọc bài viết ROMANCE này mong bạn nào có thể copy lại cho tớ toan bộ bạn nhạc trên đươc không. Cảm ơn nhiều........

 

tầm hiểu biết của em nông cạn quá các bác ạ ,lúc đầu em nghe bài Romance de Amour thì cứ tưởng là cái tist của nó là như thế ,đọc bài của bác hè muộn mới biết hóa ra cái bài Romance de Amour chỉ là 1 phần nhỏ trong cả thể loại Romance to đùng ngã ngửa " border="0" alt="19.gif" /> Nhân tiện em nhờ các bác tí ,bác nào có đoạn đầu của bài Romance de Amour thì post lên cho anh em xem với ,em thấy bác beoden cũng hỏi " border="0" alt="19.gif" />

 

Rất khâm phục bác Vannhu đó,đọc bài của bác em càng hiểu rõ hơn về romance.Tiếc lộ là tui đến với với guitar cũng là vì bản này đó.Mà tui tự tập bản này hơn một năm rồi mà chẳng xong gi cả.Bao lâu nay cũng chỉ được có nữa bài thôi mà đánh hoài không chán,ngay ca đoạn trêmlo cũng không đánh được.Nhờ hàng xóm chỉ thì dấu nghề,còn nhin vào bảo nhạc thì muốn nổ đom đóm luôn hà.Mấy bác chỉ bào thêm kinh nghiệm nha

 

Bác forever hn ơi em có bản romance của parganini(ăng chan tơ) đó nhưng em không biết phải gửi cho bác bằng cách nào đấy ,mong bác liên hệ lại trên diễn đàn này

 

Bạn Minh Khai thân,cứ như bạn kể thì hình như bạn không phải là dân chuyên chơi Guitar Classic. Nếu mình đoán đúng thì điều đó cũng không phải quan trọng lắm. Thông thường, nếu chăm chỉ tập hàng ngày, người học nếu có kỹ thuật thì mình đồ ít cũng phải 3-4 tháng liên tục mới chơi được kha khá. Theo tâm sự của K. Yamashita, tay đàn hàng đầu nổi tiếng thế giới của Nhật, thì chính anh ta thủa ban đầu tập bản Romance này cũng mất nửa năm trời lận mới uýnh đươc. Cho nên bạn cứ vũng lòng tiếp tục luyện tiếp nhé.Một điều nữa, theo mình thì khi mới tập bạn nên tập theo bản soạn của N. Yepes, nghĩa là không phần Intro không Tremolo. Nghĩa là theo mẫu AA-BB-A mà chơi.Tremolo là kỹ thuật cao cấp củ Guitar, không dẽ gì chơi được đâu. Mình chơi qua mọi bản thấy Romance ấy nó hay nguyên vẹn và hay nhất khi không đính theo phần Intro và các phần Tremolo rườm rà khác. Chính vì giai điệu bản Romance này nó quá hoàn hảo nên những Intro hay phụ hoạ thêm thắt này kia chỉ làm rườm rà ra mà thôi.Những thêm thắt ấy hầu như không có giá trị bổ xung thêm một điều gì đó cho bản nhạc hay giúp cho nó hoàn thiện hơn, hay hơn, toàn vẹn hơn. Vậy cứ theo chuẩn AA-BB-A của N. Yepes mà chơi thì nghe nó gọn nhất, trong nhất và toàn mỹ nhất.Phần mẫu B khó chơi vì nhiều thế bấm các ngón tay phải xoải căng ra trên 4 khuông và thêm vào đó là sự luân chuyển thế tay chạy dọc cần đàn. Nếu bạn thường xuyên tập bấm xoải ngón thì dần rà bạn sẽ quen và sẽ không còn khó nữa. Cái kỹ thuật tay này nhất thiết bạn phải đạt được nếu bạn còn muốn chơi nhạc cổ điển bằng Guitar. Hầu hết những bài hay đều có những thế bấm như vậy.Bản đó dễ chơi, chỉ là phần mẫu A, những cuối cùng chơi cho gọn cho hay thì rất khó. Muốn chơi cho hay thì phải làm chủ cả tay phải nũa. Phải làm chủ lực tác động các ngón lên các dây như ngón cái lên dây bas e (6) và ngón a lên dây e (1) để tiếng đàn lúc to lúc nhỏ, vút lên thánh thót rồi lịm đi như rơi dần dần xuống vực.Ở một số đoạn dây bas 6 người chơi phải thể hiện được kỹ thuật nén âm để nó tỏa ra đầy đặn và ấm hơn. Một số đoạn lại phải nhấn mạnh dây e (1) để nó vút ra, vang lên. Không nhất thiết phải chơi nhanh, nếu bạn chơi chậm lại, thể hiện nó một cách vang vọng, thánh thót thì nghe vẫn rất hay. Mỗi trạng thái tấc độ mang một biểu cảm. Theo mình thì nên chơi thong thả sẽ ngấm hơn, đượm hơn rất nhiều.Còn một số kỹ thuật khác cho tay cần chú ý khi chơi bản này. Trên đó là một đôi điều mang tính tổng thể, mình liệt kê ra hy vọng nó sẽ giúp được bạn. Tất cả các tài năng trên thế gian này đều phải công nhận rằng 30% là tài năng thiên bảm, 70% còn lại là công sức khổ luyện. Chúc bạn tập thành công!thânVN

 

em thì em chịu mấy cái đó thì thế em mới mới mà nhưng em là em fe romance cua richar gì gì đó cụ thể thi em quen tên mất rồi ahf em cũng có đĩa ấy cung muốn down lên cho các bác nhưng tội nữa là em dốt khong biết cách down...khổ thế đó

 

thế các bác có bản tab của bài này o thếem mới tập đàn rất thích bài này

 

Ủa romance là của Mo-Zart mà ??? thấy sách nào cũng ghi vậy.Còn mình thì có bài là xực hihi

 

Bác Vannhu viết hay thật, hồi trước em cũng mất cả năm trời tập mới có thể..... nghe được, vậy mà mấy con bạn đứa nào cũng nói bài này dễ mới sợ chứ, vì chúng nó bảo ai đánh đàn cũng chơi bài này, chán